Makat Çatlağı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Makat çatlağı kabızlık ve ishale bağlı olarak makat derisinde oluşan yara ve yırtıklara verilen isimdir. Tıbbi olarak anal fissür olarak anılır. Akut ve kronik olmak üzere 2 aşamalıdır. Uygulanacak tedavi aşamasına göre değişebilmektedir.

Akut Anal Fissür Tedavisi

Akut anal fissür hastalığın ilk aşamasıdır. Sorunun oluşmasından sonra geçen 10-15 günlük süre akut dönemdir. Bu dönemde dışkılama esnasında ortaya çıkan can yanması tuvalet ihtiyacı giderildikten sonra birkaç dakika içerisinde geçmektedir. Bu aşamada hastalık henüz vücuda yerleşmiştir. Bu nedenle akut dönemde fark edilebilen vakıalarda ilaç tedavisi denenir.

Krem tedavisi akut dönemde olsa bazı hastalarda sonuç vermeyebilir. Bu nedenle %100 tedavi edici bir çözüm olduğu söylenemez. Ancak birçok hastada akut dönemde kremle tedavide başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Krem tedavisinde başarı oranları %50-70 civarında değişmektedir.(1)

Anal Fissür Kremleri

Anal fissür tedavisi için üretilmiş ürünleri iki gruba ayırabilir. Piyasa da bulunan ürünler nitrogliserinli kremler ve bitkisel oranlar olarak iki gruba ayrılmaktadır.

Nitrogliserinli Fissür Kremleri

Nitrogliserin ilaç ve patlayıcı madde yapımında kullanılan kimyasal bir maddedir. Bu nedenle oldukça fazla yan etkisi bulunmaktadır. Nitrogliserinli bir ürün tercih edilirken bu yan etkilerin göz önüne alınması gerekir. Nitrogliserin beyin damarlarının genişlemesine neden olarak şiddetli baş ağrısına neden olur. Bu nedenle hastalar nitrogliserinli ürünler tercih ederken bu yan etkileri göz önüne almalıdır.

Piyasada 3 farklı nitrogliserinli fissür kremi bulunmaktadır. Bunlar; anrecta, regrostic ve rectodermdir. Ürünlerin etken maddeleri neredeyse aynıdır. Ürünler 12 saat arayla kullanılmalıdır. Tedavi süresi 8 hafta kadar sürebilmektedir. Malesef ki bu süreçte kremlerin yan etkisi olarak şiddetli baş ağrısı yaşanmaktadır.

Bitkisel Makat Çatlağı Tedavisi

Makat çatlağı deride oluşan yara ve yırtıklardır. Normalde vücudumuzda çıkan yaralar veya oluşan kesikler kendiliğinden iyileşmektedir. Ancak makat bölgesinde oluşan yırtıklar için durum farklıdır. Makat bölgesinde bulunan kasların sürekli ve istemsiz kasılması yaranın kendiliğinden iyileşmesini engellemektedir. Krem tedavisinde amaç kasların kasılmasını engelleyerek yani gevşemesini sağlayarak yaranın iyileşmesini sağlamaktadır.

Bitkisel içerikli ürün olarak anuflex krem öne çıkmaktadır. İçeriğinde bulunan doğal bitki özleri sayesinde makat kaslarının gevşemesini sağlar. Bu sayede yaranın iyileşmesine olanak sağlanır. Ayrıca içeriğinde bulunan özlerin yara iyileştirme etkisi sayesinde yaranın iyileşmesi de hızlanır. Ayrıca bitkisel olması sayesinde baş ağrısı ya da herhangi bir şikayete neden olmaz.

Kronik Anal Fissür Tedavisi

Kronikleşen anal fissürlerde krem kullanımı sonuç vermemektedir. Bu aşamadaki makat çatlakları ameliyat ve botox tedavisi ile tedavi edilir.

Makat Çatlağı Ameliyatı

Anal bölgede yapılan kesiler makat kaslarının zarar görmesine neden olabilir. Bölgede bulunan kasların zarar görmesi gaz ve dışkı kaçırma sorununa neden olur. Bu nedenle ameliyat tavsiye edilen bir seçenek değildir. Ameliyatsız tedavi uygulaması bulunurken gaz ve dışkı kaçırmaya neden olabilecek bir ameliyatın tercih edilmesi mantıklı olmayacaktır.

Makat çatlağı ameliyatında amaç yaranın iyileşmesini engelleyen kasın kesilmesidir. Açık ve kapalı yöntem olmak üzere 2 farklı teknikle uygulanmaktadır. Kasların kesilmesi riskli olduğundan dolayı ameliyat önerilmez. Ama illa ameliyat yapılacaksa kesi daha az olmasından dolayı kapalı yöntem önerilir.

Botox Tedavisi

Krem tedavisinin başarısız olduğu akut fissürler ve kronik fissürlerde tedavi botox enjeksiyonu ile yapılır. Başarı oranı %90-95 civarındadır. (2)

Botox tedavisinde amaç botox maddesi sayesinde kasların geçici bir süre için kullanım dışı bırakılmasıdır. Botoxun kasları etkisiz bırakması yaklaşık 6 ay kadar bir süreyi kapsamaktadır. Kasların kullanım dışı olması istemsiz kasılmaları önleyerek yaranın iyileşmesine fırsat verir.

Kesi yapılmaması sayesinde kasların zarar görmesi ve buna bağlı olarak gaz ve dışkı kaçırma riski yaşama ihtimali yoktur. İşlem yalnızca iğne almak veya kan aldırmak kadar kolaydır. Klinik ortamında ayaktan tedavi olarak uygulanabilir. Bu sayede hastalar sosyal hayatından ve iş hayatından taviz vermeden tedavi olabilirler.

Makat çatlağı ve tedavisi hakkındaki soruları yorum kısmından bizimle paylaşarak aklınıza takılan soruların cevaplarına ulaşabilirsiniz.

Kaynaklar

1.Schlichtemeier, S., & Engel, A. (2016). Anal fissure. Australian prescriber, 39(1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4816871/#:~:text=The%20typical%20dosing%20of%20either,daily%20for%206%E2%80%938%20weeks.&text=Topical%20glyceryl%20trinitrate%20is%20believed,and%20reducing%20resting%20anal%20pressure.

2.Radwan, M. M., Ramdan, K., Abu-Azab, I., Abu-Zidan, F. M., & Fikri, A. Z. (2007). Botulinum toxin treatment for anal fissure. African Health Sciences, 7(1). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2366122/