Makat Çatlağı-Makat Yarası ( Anal Fissür) Nedir? Neden Olur? Belirtileri Nelerdir?

Toplumda en sık görülen makat hastalıklarından birisi makat çatlağı (anal fissür)dır. Bu yazımızda anal fissür hastalığının ne olduğu, neden olduğu ve belirtilerinin neler olduğu ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

Makat Çatlağı Nedir?

Makat çatlağı/ yırtığı tıbbi dilde anal fissür olarak bilinmektedir. Sorun en kısa ve öz olarak makat derisinde oluşan yara ve yırtık şeklinde tanımlanabilir. Anüs derisinde yoğun bir şekilde sinir uçları bulunmaktadır. Bu nedenle oldukça hassas bir yapısı vardır. Bu nedenle yara ve yırtık oluşumları meydana gelebilmektedir.

Neden Olur?

Makat çatlağı sorunun en temel iki nedeni zorlu dışkılama yani kabızlık ve sık dışkılama yani ishaldir. Her iki durumda makat derisinde yırtık oluşmasına neden olmaktadır.

Haftada 3 kereden az ve zorlu dışkılama tıbbi olarak kabızlık olarak kabul edilir. Kabızlıkta dışkılamanın yapılamaması dışkının sertleşmesine neden olur. Sertleşen dışkı ıkınma ile birleşince vücutta atılırken makat derisinde yırtılmaya neden olur. Aynı şekilde sık dışkılama yapılması da makat derisinde yara ve yırtık oluşmasına neden olabilir.

Ayrıca makat kanseri ve bağırsak hastalıkları da anal fissür sorunun oluşmasına neden olmaktadır.

Anal Fissür Türleri Nelerdir?

Anal fissürün 2 türü vardır. Bunlar akut ve kronik anal fissürdür. İlk 15 günlük dönem akut sonrasındaki dönem ise kronik dönemdir.

Akut dönemde hastalıkla bağlantılı olarak ortaya çıkan şikayetler dışkılama sonrasında görülür ve birkaç dakika içerisinde geçer. Kronik dönemde ise dışkılama ile aktif olan şikayetler birkaç saat devam edebilir.

Makat çatlağı deride oluşan küçük bir yara olmasına rağmen oldukça can yakıcıdır. Bunun nedeni ise bulunduğu bölge ve makat kaslarının istemsiz kasılmasıdır.

Makat Çatlağı Hangi Şikayetlere Neden Olur?

Makat çatlağın da ortaya çıkan şikayetler akut dönemde kısa sürelidir. Kısa süreli olması ve utanma duygusu nedeniyle hastalar genellikle bu dönemde doktora başvurmayı pek tercih etmezler. Ancak sorun kronikleşip çekilmez bir hal alınca doktora başvurmayı tercih ederler. Halbuki her hastalıkta olduğu gibi makat çatlağı sorununda da erken teşhis avantaj sağlamaktadır.

Dışkılama Esnasında Can Yanması

Kabızlık ya da ishale bağlı olarak makat derisinde oluşan yırtık dışkılama esnasında dışkının temas etmesi yüzünden sanki cam kesiyormuş gibi bir ağrı ve can yanmasına neden olmaktadır Akut dönemde can yanması kısa sürede geçerken kronikleşen durumlarda daha uzun sürebilmektedir.

Kanama

Fissürde en çok görülen belirtilerden birisi de kanama şikayetidir. Dışkılama sonrasında açık kırmızı renkli birkaç damla taze kan görülür. Bunun sebebi yara ve dışkının temas etmesidir.

Kaşıntı

Hastalığın ayırt edici belirti veya şikayeti olmasa da anal fissür hastalığında kaşıntı şikayeti gözlenmektedir. Ancak her kaşıntı makat çatlağına yorulmamalıdır. Özellikle uzun süreli kaşıntılar da mutlaka doktora başvurarak kaşıntının nedeni tespit edilmelidir.

Makat Çatlağı Tedavi Edilmezse Ne olur?

Bu soru her ne kadar teorik de sorulsa da pratikte anlamlı bir soru değildir. Bunun nedeni ise anal fissür ağrısı/acısı ile yaşamanın oldukça güç olmasıdır. akut dönemde ortaya çıkan şikayetler görmezden gelinse bile kronikleşen vakıalarda hastanın tedaviyi istememesi gibi bir durum söz konusu değildir. Aksine can yanması yaşayan hastalar sorundan en kısa süre de kurtulmak isteyeceklerdir.

Makat Çatlağı Neden Kendi Kendine İyileşmez?

Vücudumuzda oluşan yara ve kesikler süreç içerisinde kendiliğinde iyileşmektedir. Bazı durumlara yaranın veya kesiğin büyük olmasına bağlı yardımcı ürün kullanılarak süreç hızlandırılabilir. Ancak makat derisinde ortaya çıkan sorunlar için durum biraz daha farklıdır. Bunun nedeni ise makat kaslarının sürekli istemsiz bir şekilde kasılmasıdır. Kasların kasılması yaranın olağan sürecinde iyileşmesini engellemektedir.

Tıpkı normal yaralarda olduğu gibi akut döneminde bulunan sorunlarda da lokal ürün(krem) kullanılabilir. Akut dönemde olan her sorun krem tedavisine cevap vermez ancak denemek faydalı olacaktır. Denemeden işe yarayıp yaramayacağı tahmin edilemez.

Makat çatlağı tedavisi hakkında ayrıntılı bilgi almak için sayfamızda yer alan makat çatlağı tedavisi yazısına göz atabilirsiniz. Ayrıca yorum kısmından sorularınızı bizimle paylaşarak merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.